Tojikistonning Rasht tumanidagi janglar (2010)
Tojikistonning Rasht tumanidagi janglar tojikcha: Ҷанг дар ноҳияи Рашти Тоҷикистон | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Tojikistondagi fuqarolar urushidan keyingi vaziyatning mahalliy keskinlashuvi | |||||||
| |||||||
Raqiblar | |||||||
Tojikiston Qurolli Kuchlari | Tojik jangarilari, Pokiston, Afg‘oniston va Chechenistondan kelgan xorijiy yollanma askarlar | ||||||
Qoʻmondonlar | |||||||
nomaʼlum | Alovuddin Davlatov mullo Abdullo | ||||||
Kuchlar | |||||||
Tojikiston Qurolli Kuchlari | Nomaʼlum sonli noqonuniy qurolli tuzilma | ||||||
Yoʻqotishlar | |||||||
70 kishi | 15 kishi[1] |
Rasht tumanidagi maxsus operatsiya — Tojikiston qurolli kuchlari tomonidan respublikaning Rasht tumanida uni nazoratga olish maqsadida amalga oshirilgan maxsus operatsiya hisoblanadi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2010-yil 23-avgust kuni Dushanbedagi Milliy xavfsizlik davlat qoʻmitasining tergov hibsxonasidan 25 nafar oʻta xavfli jinoyatchi bir necha qoʻriqchini otib qochib ketdi[2]. Qochish „Tojikistondagi 1-sonli qochish“ maqomini oldi va hatto rasmiylar tomonidan ham keng jamoatchilik eʼtiroziga sabab boʻldi. Rossiya Federatsiyasi FXX Tojikiston xavfsizlik kuchlariga qochoqlarni topish va hibsga olishda yordam berishga vaʼda berdi[3].
19-sentabr kuni mahbuslarni qoʻlga olish operatsiyasi doirasida hukumat qoʻshinlari bilan jami 75 kishidan iborat karvon poytaxtdan 180-200 km uzoqlikda joylashgan Rasht tumanlar guruhiga joʻnab ketdi. Navobod aholi punkti va Qamarob darasi tutashgan joyda harbiylar nomaʼlum qurolli guruhning granata va pulemyotlardan oʻqqa tutilgan[4]. Natijada 28 dan 40 tagacha harbiy xizmatchi halok boʻldi.
Operatsiya boshlanishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2010-yil 22-sentabrda hukumat qoʻshinlari hukumatga qarshi guruhlarga qarshi keng koʻlamli maxsus operatsiyani boshladi. 2010-yil 6-oktabrda hukumat qoʻshinlari katta yoʻqotishlarga uchradi — Tojikiston Harbiy-havo kuchlarining vertolyoti urib tushirildi (yoki texnik sabablarga koʻra halokatga uchradi); halokatda 28 kishi halok boʻldi. Rasht tumanida yuk mashinasining portlatilishi oqibatida yana 6 kishi halok boʻldi. Shunday qilib, hukumat qoʻshinlarining yoʻqotishlari (19-sentyabrda oʻldirilganlar bilan birga) 70 kishiga yetdi[5].
Operatsiyaning davom ettirilishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]14-oktabrda ikki dala qoʻmondoni hukumat qoʻshinlariga taslim boʻldi[6].
2011-yil 4-yanvar kuni Garm qishlogʻidan uncha uzoq boʻlmagan Runob qishlogʻida oʻtkazilgan maxsus operatsiya natijasida 2010-yil 19-sentabrda hukumat qoʻshinlari karvoniga hujumning bevosita qoʻmondoni Alovuddin Davlatov va 7 nafar jangaridan iborat guruhi yoʻq qilindi[7].
2011-yil 14-aprelda Rasht tumanida sentabr fojiasiga aloqador guruhlarni yoʻq qilish boʻyicha yakuniy maxsus operatsiya chogʻida ushbu harakat tashkilotchisi va oxirgi dala qoʻmondonlaridan biri Mullo Abdullo va uning toʻdasining 15 nafar jangarisi[8] yoʻq qilingan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „На востоке Таджикистана продолжаются бои.“. С начала операции в ущелье Камароб убито 15 боевиков. IslamNews (5-oktabr 2010-yil).
- ↑ „В Таджикистане заключенные, убив охрану, сбежали из СИЗО“. Газета «Диапазон» (23-avgust 2010-yil).
- ↑ „Таджикистану поможет ФСБ РФ“. Информационное агентство «Оружие России» (24-avgust 2010-yil). 20-sentabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-avgust 2022-yil.
- ↑ „Убийцы таджикских военных обещают новые теракты“. Сегодня.Ру (24-sentabr 2010-yil).
- ↑ „По техническим причинам“. Expert Online (7-oktabr 2010-yil). 2010-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 31-avgust.
- ↑ „В Таджикистане сдались двое бывших полевых командиров оппозиции“. NEWSru.com (14-oktabr 2010-yil).
- ↑ „В Таджикистане уничтожен боевик «Аль-Каиды»“. РИА Новости (4-yanvar 2011-yil).
- ↑ „Террорист международного уровня.“. Lenta.ru (18-aprel 2011-yil).